Чэрэз 10 лет после выхада на галубыя гэкраны, я, наканец, пасматрэў красівую касцюмную драму "Храбрае сердцэ" рэжыссёра М. Гібсана. Рэжыссёр М. Гібсан знамяніць цем, што снімае фільмы толька пра нацыанальна-асвабадзіцельную барбу. У "Патрыоце" ён художэственна апісываў нацыанальна-асвабадзіцельную барбу амярыканцэў проціў англічанаў, у "Храбрам сердцэ" — шатландцэў проціў англічанаў, а ў "Паследней страсці хрыстовай" — яўрэеў проціў англічанаў.
Глаўную роль у пасмотрэннам фільме "Храбрае сердцэ" іграе валасатый пратаганіст рэжыссёра, акцёр Меў Гібсан. Ён мажэ ліцо галубой краскай, ходзіць ў юбцэ, но пры гэтам настолька чужд пядзярасціі, што ў фільме настойчыва твярдзіць а том, што ўсякая нацыанальна-асвабадзіцельная барба начынаецца із-за баб. Вот і ў "Храбрам сердцэ" нацысты ў красных накідках с "трамя львамі, крадушчіміся настаражэ" вубіваюць вазлюбленную гяроя і ён, штобы атамсціць ім за пацеру, арганізовывае барбу проціў ражыма, карцінна круша косці і атрубая ногі ненавістным англічанам, прэрваўшым празднік маладой плоці. Яго альцарэга — дліннаногій англічанскій кароль как раз наабарот пядзярасціі не чужд і яго слабавольный сын-гамасаксуаліст вызывае негадаванне і прэзрэнне зрыцеля.
Сматрачы фільм, пранікаешся іскрэнней сімпаццей к дабрадушным шатландскім барадачам ў юбках, каторыя рагацінамі і голымі задніцамі лягко смінаюць англічанскія вайска, і пранікаешся ненавісццу к каварным, закованным у латы англічанам, каторыя ідуць с мячамі і цяжолай кавалерыей проціў кольеў і чыстых помыслаў, но ўсё раўно праігрываюць, патаму што ў амярыканскіх фільмах дабро ўсягда пабяждае зло. То есць па злому: с крушэннем чарапоў, рэкамі крові і азёрамі сукровіцы. Вудзівіцельна, как столь нічтожныя чалавекі смаглі пакарыць поўміра, еслі ў баю, как ясна паказана ў кінадакуменце, яні нічаго не стояць дажэ супраціў горсткі аўцаводаў, буквальна накануне бітвы ўпярвые ў жызні бярушчіх у рукі аружжэ! Не іначэ как англічаны ўсю сваю історыю дзяйствавалі подкупамі, шантажом і подлым разбоем, ў атліччэ ат благародных шатландцэў, атамсціўшых за смерць вазлюбленнай рукавадзіцеля васстання выхадам із састава Англлі. Плач, Брытання, марамі, как гаварыцца.
Ў фільме такжэ прысутствуе Сафі Марсо, іграюшчая доч французскага караля, посланная ім у жоны гамасаксуальнаму сыну караля англічанаў. Яна, пры первай жэ ўстрэчэ с валасатым гяроем Мела Гібсана (па імені Вільям Уоллес, кстаці) сразу ўлюбляецца ў няго, патаму што пад юбкай у няго нічаго нет. Ён тожэ сразу жэ чуўствуе к ней сімпаццю, патаму што яна какім-та бокам напамінае яму яго вазлюбленную. Между німі прамельківае іскра і сразу после гэтага Сафі Марсо начынае слаць яму па почце пісьмы і ізвяшчення, і раскрываць ўсе планы свёкра, но Уоллеса ўсё раўно вубіваюць, патаму што ён — іісусік, дзяшовый панцяршчік, весь фільм снімаюшчій дзевак знаннем пары пошлых фраз на французскам і лацінскам, і фяцішыст. Кагда наместнік Шатландзіі как залог непрыкаснавеннасці прысылае Уоллесу гразный платок вазлюбленнай Уоллеса, тот у парыве благадарнасці едзе на ўстрэчу, гдзе каварныя шатландскія вяльможы хватаюць яго, затыкаюць рот наместніка і сдаюць Уоллеса англічанскаму каралю. Аднак і ў цюрме Уоллес не атракаецца ат фяцішызма і каратае дні до казні с платочкам.
Сцэна казні снята вочэнь рэалісцічна. С первага ўзгляда становіцца панятна, ў какой пракраснай фізічэскай форме быў Вільям Уоллес. Аднак стыдлівая камера к канцу пытак факусіруецца на пракраснам валасатам ліцэ Мела і толька па яго тужбе становіцца ясна, што яму больна, но атчаго?! Не паказываюць — дасаднае вупушченне. Катарсіса не случаецца. На паследак по галлівудскай прывычцэ Меў Гібсан крычыць "свабода" (чуць позжэ гэтат жэ заезжэнный сюжэтный трук быў паўтарон у следуюшчем яго фільме) і вумірае, а пахатлівая Сафі Марсо ў атместку за смерць гордага горца ў юбцэ пад каторай нічаго не была, шэпчэ вуміраюшчему англічанскаму каралю, што мол старый твой рот-та прэрвёцца — рабёнак каторага я нашу не ат тваяго підарасына, а ат гордага сына шатландскага народа і ліцо яё становіцца на гэціх славах вочэнь вумным і пранзіцельным, мол, да я трахалась с нім.
У паследніх кадрах кінаэпапеі наместнік Шатландзіі, пяражыў душэўныя мучэння па ўсем правілам галлівудскага кіно, бярот у рукі меч і ўстаў ва главе астаткаў аўцаводчэскай арцелі Уоллеса вядзёт іх у бітву і заваёвывае-такі папулярнасць і незавісімасць для сваей маленькай, но гордай страны. Памагае яму ў гэтам маленькая слабасць, дастаўшаяся ў наследства ат гяроя Гібсана — фяцішызм. Стаўшый саўсем вуж гразным платочэк вазлюбленнай Уоллеса наместнік стромна шхерыць за манжэтай, но аўцаводы відзяць каму пярашоў сімвал ўласці і бяз страха і вупрока следуюць за новым мсціцелем.
Да паследніх кадраў я ўсё ждаў, кагда, наканец, кончыцца маскарад і Уоллес, скінуў юбку, абнажыць сваю бурундуковую сушчнасць і яні ўмесце с Громмітам пайдуць даваць прыкурыць. Но гэтага не праізашло пачаму-та. Наверна ўсё-такі нацыанальна-асвабадзіцельный рэжыссёр М. Гібсан ў атліччэ ат сваяго валасатаго брата чужд грацеску і коміксу. А жаль. Уоллес бяз Громміта — не Уоллес, вуж паверце мне.
